Skip to main content

Metoda leczenia

Psycholog Beata Załucka-Gosk

 (+48) 507 621 115
 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

TSR - Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach

Celem TSR nie jest samo rozwiązanie problemu, ale poszukiwanie najbardziej optymalnego rozwiązania dla sytuacji, w której pacjent się znalazł. TSR można zaliczyć do terapii ustrukturalizowanych.

Metody i zasady kształtowania procesu terapeutycznego są w prosty i ścisły sposób określone. TSR nie jest terapią strategiczną, nie zajmuje się tworzeniem teorii opisującej naturę problemu pacjenta, bądź stawianiem diagnoz w tradycyjnym rozumieniu tego słowa. Diagnoza jest uważana za mało przydatną, a czasami i przeszkadzającą. Strategia, kierunek pracy determinowany jest tym, co pacjent uważa za najważniejsze dla niego.

Zasady działania TSR związane są wyłącznie z samymi technikami wspomagania zmian i sposobem ich skutecznego stosowania. Zamiast tworzenia teorii na temat: „jak być powinno” i „dlaczego tak nie jest”, TSR zajmuje się tym, „co się sprawdza” i „co pomaga” oraz szuka sposobów rozszerzania powyższych działań na inne płaszczyzny i momenty życia pacjenta. Mamy tu do czynienia z całkowitą akceptacją perspektywy patrzenia pacjenta na własne życie (nie mylić z uznaniem za odpowiadającą w pełni rzeczywistości jego życia). Jest to moment, od którego zależy tak ważna zasada wzajemnej współpracy pacjent – terapeuta. Pojawianie się oporu, oznacza błąd w sztuce i zagrożenie dla wzajemnej współpracy.

W TSR nie używa się technik bezpośredniej konfrontacji, natomiast szuka się innych sposobów pracy z pacjentem, bez wywoływania oporu.

Założenia TSR:

  • Jeśli coś działa, rób tego więcej.
  • Jeśli coś nie działa, rób coś innego.
  • Jeśli coś się nie zepsuło, nie naprawiaj.
  • Nie komplikuj. Życie jest naprawdę proste.

Jak postrzegany jest Pacjent?

Pacjent jest osobą, która wyznacza cele oraz ocenia postępy w terapii, a także decyduje, w jakim momencie należy terapię skończyć. Pacjent jest ekspertem od swojego życia. Terapeuta przestaje być tu „ekspertem” w znaczeniu „wiem co jest pacjentowi i co on powinien zrobić (jakie osiągnąć cele terapeutyczne), żeby rozwiązać problem”. Terapeuta jest „ekspertem” od sposobu prowadzenia spotkania tak, aby współtworzyć z pacjentem precyzyjną wizję celu i najbardziej optymalną drogę do jego osiągnięcia, oraz szukania sposobów na jej przebycie.

Co oznacza krótkoterminowa?

Czas trwania terapii nie jest ściśle określony. Nie ma tutaj mowy o zakładaniu z góry, jak długo i ile razy trzeba się spotkać z terapeutą. Terapeuta ma jednak obowiązek pamiętać i w tym kierunku pracować z pacjentem, aby czas trwania terapii był jak najkrótszy (ang. brief – krótki, zwięzły) w stosunku do możliwości pacjenta w osiąganiu celu terapii. W praktyce okazuje się, że ilość ta najczęściej nie przekracza 10 spotkań, a często jest jeszcze mniejsza. Przy czym okres pomiędzy pierwszym, a ostatnim spotkaniem może wynosić wiele miesięcy.

Informacje na temat TSR pochodzą ze strony: http://www.ctsr.pl.

Terapia Ericsonowska

Terapia ericksonowska przyjmuje następujące założenia: 

  • koncentracja na tym co jest możliwe, a nie na tym co jest idealne,
  • każdy człowiek dysponuje zasobami, by wydobyć się z choroby,
  • każde zachowanie człowieka, choćby najbardziej naganne, ma u swoich podstaw pozytywne intencje: poczucie bezpieczeństwa, wyładowanie agresji itd.,
  • każdy człowiek podejmuje w danej chwili decyzje, które wydają mu się najlepsze z możliwych i mu dostępnych,
  • nie ma opornych pacjentów, są tylko mało elastyczni terapeuci,
  • każde zachowanie człowieka w jakichś warunkach i czasie (kontekście) jest przydatne,
  • tym co leczy jest obiektywny punkt widzenia,
  • jeśli coś jest w nieświadomości, to w tym momencie jest to najlepsze miejsce dla tej treści,
  • pacjent ponosi odpowiedzialność za terapię.

Terapia Ericksonowska - Jak postrzegany jest pacjent?

Terapia ericksonowska opiera się na kilku założeniach. Przyjmuje, że każdy człowiek jest niepowtarzalny, tak więc i terapia powinna być dostosowana w szczególny sposób do każdej osoby i jej problemu.

Jak powiedział M.H. Erickson, każdy z nas ma w sobie wewnętrzne zasoby wystarczające do konstruktywnego rozwiązywania problemów. Terapia Ericksonowska ma służyć zainicjowaniu zmiany, aby można było te zasoby znaleźć. Ważnym elementem tej terapii jest uczenie się poprzez doświadczenie, gdyż także doświadczenie jest źródłem naszych zasobów. Odkrywaniu swoich mocnych stron, wydobyciu i rozwinięciu odpowiedniej dla danej osoby stylu wrażliwości oraz rozpoznaniu swoich ograniczeń służą różne metody terapeutyczne. Spożytkowujemy to, co wnosi pacjent , ale też używamy m.in. paradoksu, humoru, metafory czy anegdot.

Techniki Terapii Ericksonowskiej

W celu dotarcia do zasobów ukrytych w nieświadomości, podczas Terapii Ericksonowskiej posiłkujemy się technikami transowymi. Hipnoza ericksonowska różni się od tradycyjnej hipnozy. Jest to rodzaj specyficznego i głębokiego kontaktu i koncentracji między pacjentem a psychoterapeutą, który odbywa się w bezpiecznych warunkach, gdyż wykorzystuje naturalną skłonność człowieka do wchodzenie w stan transu.

Psychoterapia służy odkrywaniu ukrytych potencjałów (twórczych pomysłów, życiowych zasobów), które pacjent wykorzysta w najbliższej przyszłości.

Na podstawie strony http://pie-poznan.pl/o-terapii-ericksonowskiej

Barwy psychoterapii - PODEJŚCIE ERICKSONOWSKIE

Autor: Stowarzyszenie INTRO | Źródło: www.psychotekst.pl

Wywiad z Katarzyną Szymańską, dr nauk humanistycznych, psychologiem klinicznym, będący fragmentem e-booka "Psychoterapia po ludzku", wydanego przez Stowarzyszenie INTRO.

Stowarzyszenie INTRO: Jak wygląda terapia w nurcie Ericksonowskim?

Katarzyna Szymańska: Podstawową zasadą w szkole ericksonowskiej jest dopasowanie terapii do indywidualności pacjenta, rodzaju problemu, z którym się zgłasza i jego celów. Z tego powodu terapia może trwać bardzo krótko (kilka sesji w przypadku nastawienia na rozwiązanie doraźnego problemu) albo bardzo długo (kilka lat w przypadku długoletnich, złożonych chorób). Sesje najczęściej odbywają się raz w tygodniu, ale w zależności od możliwości pacjenta mogą odbywać się też co dwa tygodnie czy co miesiąc (w przypadku terapii rodzinnej).

Gabinet terapeuty ericksonowskiego jest najczęściej wyposażony w kilka foteli i przestrzeń umożliwiającą ruch w trakcie sesji (zmianę miejsca siedzenia przez pacjenta, możliwość odgrywania jakiejś sceny), zawiera także czasem zabawki i obiekty natury (np. kamienie, kwiaty, rzeźby) potrzebne do terapii rodzinnej bądź symbolicznej z indywidualnym pacjentem.

Terapeuta często zaleca wykonanie zadania domowego, aby dać szansę pacjentowi na zdobycie nowego doświadczenia, wypraktykowania jakiegoś rozwiązania, nauczenia się pożądanej umiejętności lub utrwalenia efektów terapii.

Kontakt terapeutyczny polega na rozmowie — osoby siedzą zwrócone do siebie twarzą w twarz, terapeuta jest szczególnie uważny na minimalne informacje udzielane przez pacjenta — jego niewerbalne zachowanie — i dostraja się najpierw do pacjenta (stara się go zrozumieć), a potem prowadzi go do celu (proponuje na sesji nowe doświadczenie, aby pacjent rozszerzył możliwość wyboru dostępnych mu zachowań).

Na czym koncentruje się terapeuta podczas sesji terapeutycznej?

KS: Terapeuta koncentruje się na potencjalnej sile pacjenta: poszukuje, identyfikuje i rozwija jego kompetencje (a nie na dolegliwościach i historii objawu). Terapeuta kieruje uwagę pacjenta na sposoby osiągania celu — na zasoby, na możliwości zmiany i na wykreowanie pozytywnego wyobrażenia jego przyszłości. Rozmowy dotyczą sposobów, w jaki pacjent radził sobie w przeszłości z problemem, okresów życia, gdy funkcjonował efektywnie, możliwości uruchomienia kreatywności pacjenta — najważniejszego zasobu nieświadomości — i użycia twórczych rozwiązań w sytuacji problemowej, motywowania pacjenta do podjęcia ryzyka zmiany (poszukiwana jest odwaga jako zasób). Terapeuta wzmacnia sprawczość i poczucie zaradności pacjenta.

Jak terapeuta ericksonowski rozumie problemy człowieka?

KS: Według Miltona H. Ericksona, twórcy terapii ericksonowskiej, ludzie mają naturalne zdolności do rozwiązywania życiowych problemów (zdolność uczenia się nowych zachowań i kreatywność) — mają zdolność rozwoju i odzyskiwania równowagi przy przechodzeniu na nowe etapy życia. Problem pojawia się wtedy, gdy człowiek próbuje zaadaptować się do zmiany w życiu poprzez zastosowanie starych, nawykowych rozwiązań, które w nowej sytuacji są nieefektywne. Problemem jest sztywność i brak wyboru, a powstałe problemy czy objawy choroby są więc wyrazem nieadekwatnej próby utrzymania równowagi w życiu jednostki i systemu rodzinnego (a nie wyrazem patologii). Terapeuta pomaga pacjentowi zyskać większą autonomię, rozszerzyć możliwości wyboru działania poprzez wydobywanie zasobów z rezerwuaru nieświadomości pacjenta bądź poprzez stworzenie na sesji sytuacji uczenia się (zdobycia nowego doświadczenia).

Nieświadomość jest rozumiana jako ogromny magazyn informacji, które pacjent nabył w życiu drogą uczenia. Zadaniem terapeuty jest otworzenie dostępu do zapomnianych, a potrzebnych, informacji zawartych w nieświadomości.

Po czym można poznać, że terapia dobiega końca?

KS: Cel terapii jest osiągnięty wtedy, gdy wystąpi zmiana jakiej pragnął pacjent. O tempie i zakresie zmiany decyduje pacjent. Obowiązuje zasada minimalizmu — potrzebne jest tyle zmiany, aby pacjent jak najszybciej wrócił do równowagi w życiu i zaczął sobie radzić sam. Zakończenie terapii jest bezpieczne dla pacjenta wtedy, kiedy zaczyna on bardziej ufać sobie i korzystać z nowych zachowań w sposób trwały i rozszerzony na różne sytuacje.

W jaki sposób można zostać terapeutą w nurcie ericksonowskim?

KS: Podobnie jak w innych szkołach terapii należy ukończyć studia wyższe (psychologiczne, medyczne lub pokrewne), zaliczyć wymaganą liczbę szkoleń (zgodną ze standardami Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Polskiego Towarzystwa Psychologicznego) u nauczyciela ericksonowskiego (rekomendowanego przez Milton Erickson Foundation, Pheonix, USA), odbyć własną terapię oraz zadbać o możliwość superwizowania swojej pracy u doświadczonego terapeuty. Terapeuta ericksonowski jest elastyczny. Podobnie jak pacjent, stoi przed wyzwaniem ciągłego wychodzenia poza utarte schematy, konieczna jest umiejętność modyfikacji dotychczasowych sposobów interwencji i kreatywnego opracowania nowych strategii. W edukacji pomocny jest trening kreatywności, studia antropologiczne, rozwijanie umiejętności autohipnozy.

Jaką metaforą można określić terapię w nurcie ericksonowskim?

KS: Terapia ericksonowska jest jak pielęgnowanie ogrodu. Terapeuta podobnie jak ogrodnik kocha rośliny i kontakt z naturą, oddaje się swojemu zajęciu z przyjemnością i pasją. Ma dużą wiedzę o cyklach przyrody i warunkach koniecznych do wzrostu. Korzysta z doświadczeń swoich przodków — tak jak oni wierzy w siły samoleczenia natury i uruchamia nieświadome sposoby odzyskiwania równowagi w systemie. Ma różnorodne umiejętności: zmysł obserwacji, dostrzegania zasobów zawartych w każdym indywidualnym organizmie — roślinie czy zwierzęciu, ale i w glebie, wodzie, klimacie i spożytkowywania ich dla zmiany. Ogrodnik jest aktywny i twórczy — zasiewa nowe rośliny, rozwija nowatorskie techniki hodowli. Ma pozytywną wizję przyszłości i strategię osiągania celu oraz narzędzia pracy pozwalające na efektywną komunikację z żyjącymi organizmami. Ma zdolność współpracy z przyrodą, nie przycina roślin według swoich upodobań i nie tresuje zwierząt dla czyichkolwiek potrzeb, ale w zgodzie z naturą pielęgnowanych roślin, dba, aby w pełni się rozwinęły i pokazały swoje piękno — cechy odrębne i charakterystyczne dla gatunku.

Katarzyna Szymańska dr nauk humanistycznych, psycholog kliniczny, nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Łódzkim. Ukończyła międzynarodowe szkolenie organizowane przez M. H. Erickson Foundation (Phoenix, USA) oraz całościowe szkolenie z zakresu terapii erickso- nowskiej w Polskim Instytucie Ericksonowskim pod kierunkiem Krzysztofa Klajsa z udziałem zagranicznych terapeutów, uczniów Ericksona. Psychoterapeutka Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (certyfikat nr 291) oraz psychoterapeutka i superwizor Sekcji Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (certyfikat nr 55). Certyfikowana psychoterapeutka EAP (Europaean Association For Psychotherapy). Dyrektor do spraw szkoleń w Polskim Instytucie Ericksonowskim w Łodzi. Prowadzi terapię indywi-dualną, rodzinną, małżeńską i grupową. Matka dwojga dzieci i babcia dla Krzysia, Ewy, Wojtka i Tomka. Interesuje się aktywnym wypoczynkiem: wędrówkami, jogą, pływaniem oraz śpiewem.

Strona internetowa: p-i-e.pl

Na podstawie psychotekst.pl/artykuly.php?nr=308

Terapia Ericksonowska Gdynia - Psycholog Beata Załucka-Gosk